ဒီလုိေလးေတြလုပ္ျဖစ္ရင္
ဒီတစ္ပတ္ထဲမွာတက္ေနတဲ့အလုပ္ေဆြးေႏြးပြဲတစ္ခုက ရထားတဲ့နည္းေတြကုိကၽြန္မရဲ႕စာဖတ္ ပရိတ္သတ္ၾကီးအတြက္ လက္ေဆာင္ေပးခ်င္ပါတယ္။ အလုပ္ရုံေဆြးေႏြးပြဲကုိစီစဥ္တဲ့သူေတြကဂ်ပန္ႏုိင္ငံမွာရိွတဲ့ တကၠသုိလ္ႏွစ္ခုက ဆရာေတြပါပဲ။ သင္ၾကားနည္းစနစ္နဲ႔သင္ၾကားနည္းပုံစံေတြကိုစိတ္ဝင္စားတတ္သလုိေဝဖန္ဆန္းစစ္တတ္တဲ့ကၽြန္မအတြက္သူတုိ႔ႏွစ္တုိင္းလာေပးတဲ့ သင္တန္းေတြတက္ရင္း ေမးခ်င္တာေတြေမးလုိ႔ရတဲ့ေနရာတစ္ခုပါပဲ။ အျမဲလုိလိုမ်က္လုံးေလးေမွး၊ ခပ္ေတြေတြေလးေနျပီးသိခ်င္တာေတြအခ်ိန္ရသလုိေမးေနတတ္တဲ့သင္တန္းသားကုိ သင္တန္းဆရာေတြ ဂရုစုိက္ မိတာမဆန္းပါဘူး။ဒီႏွစ္မွာငါးရက္ဆက္တုိက္မအားလုိ႔တက္ဖုိ႔ စာရင္းမေပးခဲ့ေပမယ့္ သူတုိ႔ေရာက္လာ တဲ့အခ်ိန္မွာဖုန္းဆက္ျပီးေခၚခုိင္းလုိ႔အားတဲ့ရက္ေလးေတြသြားတတ္ဖို႔ဆုံးျဖတ္ခဲ့တာပါ။
ပထမဆုံးေန႔မွာ စစခ်င္းလုပ္ခုိင္းတာကစာရြက္ပိုင္းေလးေတြေပးျပီးကုိယ့္အမည္၊အဖြဲ႔န႔ဲကုိယ့္ အေၾကာင္းႏွစ္ခု၊ သုံးခုေလာက္ေရးကပ္ခုိင္းတာပါပဲ။ ေနာက္တစ္ရြက္ထပ္ေပးျပီးေရးခုိင္းတာပါပဲ။ေနာက္တစ္ရြက္ထပ္ေပးျပီးေရးခုိင္းတာကေတာ့ Education motto”ပါပဲ။ ပညာေရးလုပ္ေနတဲ့ သူျဖစ္ျပီးပညာေရးေဆာင္ပုဒ္ေရးခုိင္းခ်ိန္မွာေတာ့ ကုိယ့္ရဲ႕ခုိင္မာမႈကုိ တုိင္းလို႔ရလုိက္တာပါပဲ။ကုိယ့္ ရင္ထဲမွာဘာေတြရွိေနလဲဆိုတာ ရွင္းရွင္းလင္းလင္းသိနားလည္ေစတဲ့အစီအစဥ္ပါ။ တစ္ဦးစီမွာေဆာင္ပုဒ္တစ္မ်ဳိးထက္ပုိရွိေနႏုိင္သလုိအားလုံးတူေနေအာင္လည္း က်က္ေနစရာမလုိပါဘူး။ ျပီးတဲ့အခ်ိန္မွာအလုပ္တစ္ခုအတူတူလုပ္ဖုိ႔ဘာေတြရွိေနဖို႔လုိလဲ။ ဘယ္လုိစိတ္ကူးေတြရွိေနလဲလုိ႔ စာရြက္ပုိင္းေတြနဲ႔ေရးခုိင္းျပီးႏွစ္ေယာက္တစ္တြဲတြဲကာသုံးေလးခ်က္ေလာက္ထုတ္ေရးခုိင္းပါတယ္။ ေနာက္ေန႔မွာေတာ့သင္တန္းသားအားလုံးစုေရးထားတဲ့စိတ္ကူးေတြကအခ်က္ ၁၆ခ်က္ရွိတဲ့သင္တန္းစည္းကမ္းလုိ ျဖစ္သြားေပမယ့္မေန႔ကလုပ္ခဲ့တာေတြထဲကဒီအခ်က္ဘယ္ႏွခ်က္နဲ႔ ကုိက္ညီေနလဲလုိ႔တုိက္စစ္ခုိင္းရုံပါပဲ။ဒီေန႔ေရာဘယ္ႏွစ္ခ်က္ေလာက္ညီေအာင္လုပ္ၾကမလဲဆက္ေတြးခိုင္းပါတယ္။
ဘယ္သူထုတ္မွန္းမသိ၊ ဘယ္သူလုိက္နာရမွန္းမသိဘဲ ဘယ္သူမွမလုိက္နာတဲ့မ်ားျပားလွစြာေသာစည္းကမ္းခ်က္ေတြ အစားတကယ္အလုပ္ျဖစ္တဲ့အခ်က္ပါလားလုိ႔ သင္ယူရလိုက္ျပန္ပါတယ္။ ျပီးေတာ့ကုိယ့္ရဲ႕life skill အျဖစ္လုိခ်င္တာေတြ၊ ရွိေနေစခ်င္တာေတြထပ္စဥ္းစားဖုိ႔ Brain-storming လုပ္ခို္င္းျပန္ပါတယ္။life skill ဆုိတာနဲ႔ “ဘဝတြက္တာ”ဆုိတာကခ်က္ခ်င္း ေျပးျမင္ျပီးစာရြက္ ေကာင္းေကာင္း ေတြနဲ႔ပုံႏွိပ္ထုတ္ေဝ၊သင္ၾကားေစ၊ စာေမးပြဲေျဖေစတဲ့အရာလို႔ကၽြန္မဦးေႏွာက္ ကခ်က္ခ်င္းသတင္းပုိ႔လုိက္ေတာ့ ဘာေျပာရမွန္းမသိလုိက္ေတာ့ပါဘူး။ကၽြန္မလိုလူစားေတြပဲျဖစ္ေန ေတာ့ ဘာမွမေျပာျဖစ္ၾကဘဲ သင္တန္းဆရာကိုအေငးသားၾကည့္ေနပါတယ္။ဆရာကကုိယ့္ကုိယ္ ကုိ္ျပန္ေတြးပါ။ ကုိယ့္နဲ႔ကိုယ့္အဖြဲ႕အစည္းၾကားထဲမွာ အဆင္ေျပေျပရွိေနဖို႔ဘာအခ်က္ေတြလုိအပ္လဲ လုိ႔ ထပ္စဥ္းစားခို္င္းလုိက္ေတာ့မွအခ်က္အလက္ေတြထြက္လာၾကပါတယ္။ ေဩာ္၊ကၽြန္မတုိ႔ဘဝ ကကုိယ့္ရဲ႕ Life Skill ကုိေတာင္ကုိယ္ေသခ်ာမသိပါလားလုိ႔ သံေဝဂပဲယူရမလိုဝမ္းပဲနည္းရမလုိ၊ေဒါသပဲျဖစ္ရမလုိနဲ႔မသက္မသာျဖစ္ရပါတယ္။ ျပီးတဲ့အခ်ိန္မွာေတာ့ ေရာင္စုံစကၠဴေလးငါးရြက္ေပၚမွာR,W,S,L,L to L လို႔ေရးျပီး ကုိယ္စိတ္ဝင္စားတဲ့ စာရြက္နားမွာသြားရပါရပါတယ္။English Skills လုိ႔စဥ္းစားခုိင္းရင္ကၽြန္မတုိ႔ရဲ႕အူလည္လည္အေျဖေတြရမွာသိလုိ႔ တစ္ခါတည္းေရးေပးလုိက္တာလားလုိ႔ ေတြးမိလုိက္ေတာ့ကၽြန္မနည္းနည္းျပဳံးမိပါေသးတယ္။ အတူတူရပ္မိတဲ့သူေတြကုိ အဖြဲ႔ဖြဲ႔ေပးျပီးဘာအခ်က္ေတြလုိအပ္သလဲလုိ႔ တုိင္ပင္ကာအခ်က္အလက္စုေဆာင္းရပါတယ္။ R(Reading) Skill အတြက္လုိအပ္တာေတြ၊W(Writing)အတြက္၊ S(Speaking)အတြက္၊ L(Listening)အတြက္ ဆုိတဲ့ ဘာသာစကားတစ္ခုမွာ ဟန္ခ်က္ညီညီရွိဖုိ႔လုိသလုိျပည့္စုံေအာင္လုပ္ရမယ့္အဖတ္၊ အေရး၊ အေျပာ၊ နားေထာင္ဆုိတဲ့ Skill 4 ခုအျပင္ (L toL)Learning to learn ဆုိတဲ့အခ်က္ရဲ႕အေရးၾကီးပုံကုိလည္း နားလည္လုိက္ရပါတယ္။
ထူးျခားခ်က္ေနာက္တစ္ခ်က္ကေတာ့ကုိယ့္ရဲ႕ Skill ကုိအျခားမတူတဲ့Skill ေနရာမွာရပ္ေနတဲ့ လူေတြဆီသြားခုိင္းကာ အၾကံဉာဏ္ေတာင္းေစတာပါပဲ။ မ်ားေသာအားျဖင့္အျခားလူေတြကိုအၾကံ ေကာင္း၊ ဉာဏ္ေကာင္းေတြ ေပးတတ္ေလ့ရွိတဲ့အခ်က္ကုိ အသုံးျပဳခိုင္းလုိက္တယ္လုိ႔ နားလည္လုိက္ရပါတယ္။ အခ်င္းခ်င္းအျပန္အလွန္ေဆြးေႏြးၾကကာအၾကံေပးခ်က္ေတြကုိ မွတ္သားရပါတယ္။
တခ်ဳိ႕သင္တန္းသားေတြအတြက္အက်င့္မရွိေတာ့ေယာင္ေတာင္ေတာင္ျဖစ္ေနၾကပါတယ္။ကၽြန္မတုိ႔ေက်ာင္းသားဘဝတစ္ေလွ်ာက္လုံးဘာသာစကားတစ္ခုမွာရွိသင့္တဲ့ရွိရမယ့္အရည္အခ်င္းအျပည့္အဝနဲ႔ အသင္မခံရသလုိဘာသာစကားခ်ဳိ႕တဲ့အားနည္းမႈေၾကာင့္ ဘာသာရပ္ေတြရဲ႕ရႈပ္ေထြး မႈထုိးႏွက္ခ်က္ေအာက္မွာျပားျပားဝပ္အရႈံးေပးခဲ့ၾကရတဲ့ဘဝေတြအမ်ားၾကီးပါပဲ။ ပုိမုိဆုံးရႈံးခဲ့ရတာေတြကေတာ့ကုိယ္တုိင္ေလ့လာသင္ယူလုိတဲ့စိတ္နဲ႔တည္တံ့ခုိင္ျမဲေရရွည္ရပ္တည္ႏုိင္တဲ့ေလ့လာမႈအေပၚအေျခခံတဲ့အသုံးခ်ႏုိင္မႈေတြပါပဲ။
ေရတုိ၊ ေရရွည္ဘဝရပ္တည္ႏုိင္ဖုိ႔အတြက္ လမ္းညႊန္မႈေတြေပးျခင္းထက္အလြတ္က်က္၊အ လြတ္မွတ္၊ အလြတ္ခ်ေရးျပီး တန္ဖုိးရွိလွတဲ့အခ်ိန္ေတြကုိ အသုံးျပဳကာအလြတ္မက်က္၊ မေရးႏိုင္တဲ့အဆုံး မသမာမႈေတြသုံးတတ္၊ လိမ္လည္လွည့္စားမႈေတြကုိ တတ္ေျမာက္ေအာင္ျမင္ကာ ေပ်ာ္ ေပ်ာ္ရႊင္ရႊင္ျဖတ္ေက်ာ္ေနတဲ့အေနအထားျဖစ္လာရပါတယ္။
ေနာက္တစ္ဆင့္ပုိခက္လာတာက Critical Thinking ကုိစဥ္းစားခုိင္းတာပါပဲ။သူ႔ရဲ႕သင္တန္း Outline အရကၽြန္မတုိ႔ရဲ႕ Workshop မွာေဝဖန္ပုိင္းျခားစဥ္းစားမႈစြမ္းရည္နဲ႔ျပႆနာေျဖရွင္းစြမ္းရည္ ေတြဖြံ႔ျဖိဳးမႈတုိးတက္ေအာင္လုပ္ေဆာင္ေပးမယ့္ အစီအစဥ္ေတြပါဝင္ထားေတာ့အရင္ဆုံးကၽြန္မတုိ႔ရဲ႕ Workshop မွာေဝဖန္ပုိင္းျခားစဥ္းစားမႈစြမ္းရည္နဲ႔ျပႆနာေျဖရွင္းစြမ္းရည္ေတြဖြံ႔ျဖိဳးမႈတုိးတက္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ေပးမယ့္ အစီအစဥ္ေတြပါဝင္ထားေတာ့ အရင္ဆုံးကၽြန္မတုိ႔သင္တန္းသားေတြဆီမွာလက္ခံျပီး၊ ရွိျပီးအခ်က္ေတြကိုထြက္ေပၚေစတာပါပဲ။
စာရြက္တစ္ရြက္မွမေပး၊ အဓိပၸာယ္သတ္မွတ္ခ်က္တစ္ခုမွမေရးေပးဘဲစဥ္းစားေစတဲ့အေၾကာင္းအရာ နားလည္လာဖုိ႔ေဘးကကူညီေပးေနတဲ့သူတုိ႔ရဲ႕သင္ျပနည္းေတြက ကၽြန္မတုိ႔ရဲ႕ဦးေႏွာက္ေတြအျငိမ္မေနရပါဘူး။ စိတ္ပ်ံ႕လႊင့္သြားရင္ေတာင္မွ သင္တန္းဆရာကသိျပီးသူ႔ဆီဒါမွမဟုတ္ေလ့လာေနတဲ့အေၾကာင္းအရာေတြဆီျပန္ေရာက္လာေအာင္ ဂရုတစုိက္နဲ႔မသိမသာေခၚေပးျပန္ပါတယ္။
ေန႔လယ္စာမစားခင္အခ်ိန္အတြင္းမွာပဲ ကၽြန္မတုိ႔သင္တန္းသားေတြရဲ႕အေျခအေန၊သိရွိထား တဲ့အခ်က္အလက္ေတြရဲ႕အေနအထားေတြကုိ သိနားလည္ေအာင္လုပ္ေဆာင္ျပီးအဆင္ေျပ ညီညြတ္ေအာင္အျပန္အလွန္အေပးအယူမွ်မွ်ေလ့လာႏုိင္ေအာင္ အလုပ္ရုံေဆြးေႏြးပြဲတစ္ခုလုံးအတြက္ ျပင္ဆင္ညွိယူႏုိင္မႈျဖစ္ေအာင္လုပ္ေဆာင္ခဲ့တယ္လုိ႔ နားလည္မိပါတယ္။
တစ္ႏွစ္လုံးေတြ႔ရမယ့္ကေလးေတြနဲ႔အတုိင္အေဖာက္ညီညီဟန္ခ်က္ညွိေလ့လာသင္ယူႏုိင္ဖုိ႔ႏွစ္စမွာေတြ႔ေတြ႔ခ်င္းစာေတြစမသင္ဖုိ႔အေရးၾကီးတယ္ဆုိတဲ့သင္တန္းဆရာ၊ ဆရာမသင္တန္းေတြကိုကၽြန္မအျမဲေျပာေလ့ရွိေနတဲ့အခ်က္တုိင္းပါပဲ။ ႏုိင္ငံျခားကလာတဲ့ဆရာဆရာမေတြရဲ႕လုပ္ေဆာင္မႈေတြက ကၽြန္မတုိ႔အတြက္ထူးျခားမႈေတြပါပဲ။ ကၽြန္မတုိ႔က စာေတြအမ်ားၾကီးေရးေစခ်င္တယ္။ အသံအက်ယ္ၾကီးနဲ႔ေအာ္က်က္ေနေစခ်င္တယ္။ စာတစ္လုံးစာတစ္ပုိဒ္ကုိပဲ အၾကိမ္အေရအမ်ားၾကီးဆုိေရးေနေစခ်င္တယ္။ အလြတ္ျပန္ရာမွာမရပ္မနားမေမ့ဘဲ ျဖစ္ေနေစခ်င္တယ္။ ထပ္တူထပ္မွ် ပုံစံမကြဲရွိေနေစခ်င္တယ္။ စာေမးပြဲမွာ နံပါတ္ေတြစာေၾကာင္းေတြမေျပာင္းေရႊ႕အစဥ္အတုိင္း ေျဖဆုိသူအားလုံးအတူတူ ျဖစ္ေနေစခ်င္တယ္။ (အမွတ္ေပးရလြယ္ေအာင္လုိ႔မ်ားလားလုိ႔ေတြးျဖစ္ပါေသး တယ္။)စာေမးပြဲမွာပါမယ့္စာေတြအကုန္လုံးကုိပဲ အထပ္ထပ္အခါခါျပန္လွန္ ေလ့က်င့္ခန္းလုပ္ေန ေစခ်င္တယ္။ဒါေတြအကုန္လုံးကုိ ႏုိင္ငံျခားကလာျပီးကၽြန္မတုိ႔ကုိသင္တန္းေပးတတ္ တဲ့ႏုိင္ငံျခားသားဆရာေတြအားလုံးမလုပ္ၾကပါဘူး။ ကၽြန္မတုိ႔က်က္ေစခ်င္တာ ဘာရွိလဲလုိ႔ေမးၾကည့္တာ ဘယ္အရာကုိမွမက်က္ပါနဲ႔တဲ့။ စာေမးပြဲကုိလည္းစစ္ေလ့မရွိပါဘူး။ ဒီေတာ့ကၽြန္မတုိ႔ရဲ႕အရည္အခ်င္းကုိဘယ္လုိ သတ္မွတ္ရမလဲဆုိတာက အေရးၾကီးတဲ့ေတြးစရာတစ္ခုပါပဲ။
မင္းတုိ႔ဂ်ပန္မွာကေလးေတြကို ဘယ္လုိစစ္ေဆးလဲလို႔ေမးၾကည့္ေတာ့သူ႔အတန္းထဲမွာအျမဲ တမ္းႏွစ္ေယာက္တြဲ(ဒါမွမဟုတ္) အစုလုိက္အလုပ္ေတြလုပ္ခုိင္းပါတယ္တဲ့။ ေလ့လာစရာရွိတာေတြကုိအေပၚယံေလးတင္မဟုတ္ဘဲအထဲထိေရာက္ေအာင္နက္နက္နဲနဲေလ့လာရွာေဖြရပါတယ္တဲ့။ စာမ်က္ ႏွာႏွစ္မ်က္ႏွာေလာက္ရွိတဲ့စာတမ္းေရးတင္ရပါတယ္တဲ့။သူေလ့လာရွာေဖြေနတဲ့တစ္ေလွ်ာက္လုံးမွာ လုပ္ေဆာင္မႈေတြရယ္၊ သူငယ္ခ်င္းေတြနဲ႔ေဆြးေႏြးတင္ျပမႈေတြမွာသူငယ္ခ်င္းေတြေပးတဲ့အမွတ္ေ တြရယ္၊ စာတမ္းေရးသားမႈရယ္ ေပါင္းျပီးေက်ာင္းသားနဲ႔ညွိပါတယ္တဲ့။ကုိယ္ကုိယ္တုိင္ေပးထားတဲ့ အဆင့္ကုိလည္းေမးပါတယ္။ သူေမးတဲ့အဆင့္နဲ႔ဆရာေပးလုိတဲ့အဆင့္ညီရင္ကိစၥမရွိေပမယ့္မတူရင္ေဆြးေႏြးညွိႏႈိုင္းျပီးျပန္လည္သတ္မွတ္ၾကပါတယ္တဲ့၊ တစ္ခ်က္ေတာ့ရွိတာေပါ့ေလ၊ သူတုိ႔ရဲ႕ေက်ာင္းေတြမွာ ဆရာနဲ႔ေက်ာင္းသားအခ်ဳိးက ထိန္းထားေလ့ရွိတာဆုိေတာ့ ဆရာ့အတြက္ မႏုိင္ဝန္မျဖစ္ပါဘူး။ဒါေပမဲ့လည္း သက္သက္သာသာေလးေတာ့လည္း မဟုတ္ျပန္ပါဘူး။ ကၽြန္မကသူ႔အခန္းထဲေက်ာင္း သားအေရအတြက္ေမးၾကည့္ေတာ့ ၂၀နဲ႔ ၃၀ၾကားမွာ ရွိပါတယ္တဲ့။
သင္ရုိးညႊန္းတမ္းေတြတုိးတက္ဖုိ႔လည္း ဆရာေတြအားလုံးထုိင္လုိ႔ေဆြးေႏြးပြဲေတြလုပ္ျပီးျပင္ ဆင္ရတယ္တဲ့။ ကၽြန္မတုိ႔လုိလူေတြကေတာ့ မျမင္ဖူးေတာ့မသိဘူးဆုိျပီးျငင္းႏုိင္တာေပါ့။ကၽြန္မက ကၽြန္မတုိ႔ႏုိင္ငံထဲကေနရာေဒသမ်ဳိးစုံက ေက်ာင္းအမ်ဳိးအစားအစုံစုံကုိေရာက္ဖူး၊ေလ့လာဖူးေတာ့ ကေလးမမ်ားဘဲသူတုိ႔ ဆီကအေရအတြက္ေလာက္ပဲရွိေနလည္းသူတို႔လုိသင္ၾကားသင္ယူ၊စစ္ေဆး အကဲျဖတ္မႈေတြျဖစ္မေနတာသတိထားမိပါတယ္။ ဒီေတာ့ကၽြန္မရဲ႕စိတ္ကူးကေတာ့ ဒီကဆရာဆရာမေတြအားလုံးႏုိင္ငံျခားပုိ႔၊ ႏုိင္ငံျခားကဆရာဆရာမေတြအားလုံး ဒီေခၚျပီးလုပ္ၾကည့္ခ်င္တဲ့ေဆာင္းတြင္း ကုန္မွမက္တဲ့အိပ္မက္ဂေယာက္ဂယက္မ်ားျဖစ္ေနမလား။
တက္ေနဝန္း
