အမွားကုိလည္း ျမင္ေစ အမွန္ကုိလည္း ျပင္ေစ
လူတုိင္းအမွားႏွင့္ကင္းမည္ဟုမထင္ပါ။ အမွားသည္ေက်ာင္းသားလူငယ္အရြယ္ စာသင္ခန္း အတြင္းသာမကလူငယ္၊ လူၾကီးျဖစ္သည့္အခ်ိန္ထိအမွားႏွင့္ကင္းမည္မထင္ပါ။ တစ္နည္းအားျဖင့္ အမွားဟူသည္ သင္ခန္းစာတြင္သာမကလက္ေတြ႔ ျပင္ပဘဝတြင္လည္းေတြ႔ၾကံဳရသည့္အရာမ်ဳိးျဖစ္ သည္။ အမွားရွိလွ်င္အမွန္ျပင္ေပးမည့္သူရွိရမည္။ သုိ႔တည္းမဟုတ္မိမိကုိယ္တုိင္အမွားကုိနားလည္ သေဘာေပါက္ကာမိမိဘာသာျပင္ဆင္ေကာင္း ျပင္ဆင္ပါလိမ့္မည္။ ယခုစာေရးဆရာသူ၏ ရည္ရြယ္ခ်က္မွာဆရာတစ္ေယာက္ အေနႏွင့္ေက်ာင္းသားလူငယ္မ်ား၏ သင္ခန္းစာလုပ္ရာတြင္ ျပဳလုပ္သည့္အမွားကို မည္သို႔မည္ပုံျပဳျပင္ေပးႏုိင္သည္ကုိ ေက်ာင္းဆရာဘဝအေတြ႔အၾကဳံႏွင့္ ထပ္ေလာင္းတင္ျပလုိျခင္း ျဖစ္သည္။
အၾကမ္းအားျဖင့္အမွားျပင္ဆင္ျခင္းကုိ တိုက္ရုိက္အမွားျပင္ေပးျခင္းႏွင့္ သြယ္ဝုိက္၍အမွားျပင္ ေပးျခင္းဟုပုိင္းျခားေလ့လာႏုိင္ပါသည္။ တုိက္ရုိက္အမွားျပင္ဆင္ျခင္းသည္အမ်ားႏွင့္ လြန္စြာရင္းႏွီးကၽြမ္းဝင္ျပီးသားအရာျဖစ္သည္။ ေက်ာင္းသားအား ၎၏အေျဖတြင္ အမွားေတြ႔ပါကမွားေနသည္ဟု တုိက္ရုိက္ေျပာကာအမွန္ကုိေျပာျပျခင္းျဖစ္သည္။ ထုိနည္းသည္ေက်ာင္းသားအား အမွားမွအမွန္ကုိ ေျပာျပျခင္းျဖစ္သည္။ထုိနည္းသည္ေက်ာင္းသားအား အမွားမွအမွန္ကုိ သိရွိေစသည္ဟုဆုိေသာ္ျငား လည္း တုိက္ရုိက္အမွန္ျပင္ဆင္ေပးျခင္းေၾကာင့္ေက်ာင္းသား၏မိမိကုိယ္ကုိမွီခုိစိတ္ကုိ ေလ်ာ့က်ေစ ကာသူတစ္ပါးအား (အထူးသျဖင့္ဆရာအား) မွီခုိလုိစိတ္တုိးပြားေစပါသည္။ထုိနည္းတူတုိက္ရုိက္ အမွားျပင္ေပးလုိက္ျခင္းေၾကာင့္ မိမိ၏အမွားကုိ ကုိယ္တုိင္ေဝဖန္ပုိင္းျခားလုိစိတ္ေလ်ာ့က်လာေစႏုိင္ ပါသည္။
ဆက္လက္ျပီးသြယ္ဝုိက္အမွားျပင္နည္းကုိမွ်ေဝပါမည္။ သြယ္ဝုိက္အမွားျပင္နည္းအေထြေထြ ရွိၾကပါသည္။ ဦးစြာတင္ျပလုိသည္မွာ ေက်ာင္းသားလူငယ္မ်ားအား၎တုိ႔၏အမွားကုိ သတိျပဳမိေစ ရန္ဆရာကထုိအမွားကုိတစ္ေက်ာ့ျပန္လုိက္၍ ရြတ္ဆုိျခင္း (Repetition) ျဖစ္သည္။ ဥပမာအားျဖင့္ ေက်ာင္းသားက ၁၀+၁.၅ဟူေသာ ပုစာၦ၏အေျဖကုိ ၂.၅ ဟုေျပာသည္ဆုိပါလွ်င္ ဆရာအေနႏွင့္ မွားတယ္အေျဖက ၁၁.၅ဟု တုိက္ရုိက္ေျပာမည့္အစား“၂.၅(လား)”ဟု အသံအျမင့္သုံးကာ သတိ ေပးေျပာဆုိျခင္းျဖင့္ ေက်ာင္းသားမွ မိမိအမွားကုိသတိျပဳမိကာအေျဖကုိျပန္လည္စဥ္းစားေစျခင္းနည္း ျဖစ္သည္။
ဒုတိယနည္းကားေက်ာင္းထံမွအေျဖမွန္ကုိ မရမခ်င္း အစ္ထုတ္ယူျခင္း (Elicitation) ျဖစ္ သည္။ သာဓကအားျဖင့္ ျမန္မာစာသတ္ပုံစစ္ရာတြင္ ေက်ာင္းသားက မ်ဥ္းသားဟူေသာ စကားလုံး ကုိေပါင္းရာတြင္ မ်ဥ္းကုိျမင့္ဟုေပါင္းသည္ဆုိပါစုိ႔။ အေျဖမွန္ကုိ တုိက္ရုိက္ေျပာမည္အစား ေက်ာင္း သားအား “တိရစာၦန္ျမင္းကုိဘယ္လုိေပါင္းလဲ”ဟုဦးစြာေမးျပီးမိမိအမွားကုိသိျမင္ေစျခင္းျဖစ္သည္။ ဆရာကမိမိအေျဖအားၾကည့္ျပီးေမးခြန္းျပန္ေမးေနလွ်င္မိမိအမွားလုပ္မိျပီဟု ေက်ာင္းသားတုိင္း သတိ ျပဳမိၾကပါသည္။ ထုိအခါေက်ာင္းသားသည္ ငယ္စဥ္မူလတန္းၾကိဳကတည္းကရင္ႏွီးေနေသာျမင္းဟူ သည့္ စကားလုံးကိုျပန္ျမင္ေယာင္ကာမ်ဥ္းသားမွ မ်ဥ္းသည္ “မ ယပင့္ညေလးသတ္”ျဖစ္ေၾကာင္းသတိျပဳမိကာ မိမိအမွားကုိ မိမိကုိယ္တုိင္ျပင္ဆင္လာႏုိင္ပါသည္။ ထုိနည္းမွာ ေက်ာင္းသားအားအေျဖ မွန္ကုိ အစ္ထုတ္ကာ ကုိယ္တုိင္အမွားကုိျပင္ဆင္ေစျခင္းျဖစ္သည္။
တတိယနည္းမွာေက်ာင္းသားအမွားကုိ အမွန္ျပင္ကာ တစ္ေက်ာ့ျပန္ရြတ္ဆုိျပျခင္း (ဝါ) ျပန္ ေျပာျပျခင္းျဖစ္သည္။ဥပမာအားျဖင့္ I go to school yesterday ဟုေျပာေသာေက်ာင္းသားကုိ You went to schoolyesterday ဟု၎၏ Tense အမွားကုိ အသံဖိတ္ေျပာကာ သတိခ်ပ္ မိေစျခင္းျဖစ္ သည္။ ဆရာမွမွားသည့္ေနရာကုိတုိက္ရုိက္ေထာက္မျပဘဲ ျပန္လည္အမွန္ျပင္ကာအသံဖိေျပာျခင္းျဖင့္ ေက်ာင္းသားမွမိမိအမွားကုိသိျမင္ေစျခင္းသည္လည္းအသုံးဝင္ေသာ အမွားျပင္ေပးသည့္နည္းလမ္း ျဖစ္သည္။
စတုတၱနည္းျဖစ္သည့္ေက်ာင္းသားအမွားကုိ သြယ္ဝုိက္ျပင္ဆင္သည့္နည္းမွာ ေက်ာင္းသား အား ၎အမွားကုိ မွားသည္ဟုမေျပာဘဲေထာက္ျပကာဘာ့ေၾကာင့္ထုိသုိ႔ေျဖရသနည္းဟု ေမးျခင္းျဖစ္ သည္။ သာဓကျပရေသာ္ေက်ာင္းသားသည္ ေထာင့္မွန္စတုဂံ၏ အနားေလးဘက္ပတ္လည္အနားကုိအနားႏွစ္နားအရွည္ ၅လက္မႏွင့္ ၈လက္မ သာေပးထားျပီးေမးသည္ဆုိပါစုိ႔။ ေက်ာင္းသား၏အေျဖ သည္၂၆လက္မ ရရမည့္အစား၂၃လက္မ ရသည္ဟု ဆုိပါစုိ႔။ ေက်ာင္းသားအား မည္သည ့္အတြက္ ေၾကာင့္ ပတ္လည္အနားသည္၂၃လက္မရသည္ကုိ ဦးစြာေမးရပါမည္။ ေက်ာင္းသား၏ေျဖရွင္းခ်က္မွ သူသည္ ေထာင့္မွန္စတုဂံတြင္မ်က္ႏွာခ်င္းဆုိင္အနားႏွစ္နားစီသည္အလ်ားတူညီေနေၾကာင္းသိ၊မသိ ကုိဆန္းစစ္ႏုိ္င္ပါသည္။ လုိအပ္ပါကေက်ာင္းသားအား ေထာင့္မွန္စတုဂံ၏အနားေလးဘက္ သီအုိ၇ီကုိရွင္းျပန္ရန္လုိပါမည္။ ထုိနည္းအားျဖင့္ ေက်ာင္းသားအာ ၎၏(မွားေနေသာ) အေျဖကုိ မည္သုိ႔မည္ပုံရေၾကာင္းရွင္းျပေစျခင္း (Clarification) နညး္လမ္းျဖင့္ မိမိအမွားမိမိျပင္ႏုိင္ေအာင္အားေပးသင့္ သည္။
ေနာက္ဆုံးနည္းလမး္မွာေက်ာင္းသားအား သီအုိရီမ်ားတုိက္ရုိက္သုံးကာ အမွားကုိအမွန္ျပင္ ေစျခင္းျဖစ္သည္။ ဥပမာအားျဖင့္ေက်ာင္းသားသည္ I like shopping because (A) I can relax my mind in that way/ (B)relaxation ဟူေသာ ေမးခြန္းတြင္ အေျဖကုိ B ဟုေျဖပါကဆရာအေနႏွင့္ because ၏ေနာက္တြင္ စာေၾကာင္းလုိက္ရမည္ျဖစ္ျပီးbecause of ၏ေနာက္တြင္ noun/noun phrase (သို႔မဟုတ္) V+ing လုိက္ရမည္ျဖစ္ေၾကာင္း သီအုိရီကုိရွင္းျပျခင္း(Raising awareness of concepts) ျဖင့္ေက်ာင္းသားအား မိမိအမွားကုိမိမိကုိယ္တုိင္ျပင္ဆင္ေစျခင္းျဖစ္သည္။
အခ်ဳပ္ဆုိရေသာ္ေက်ာင္းသားတုိင္း အမွားျပဳလုပ္ခြင့္ရွိသည္။ အေျဖမွားသည့္ ေက်ာင္းသားကုိ အျပစ္မတင္မည့္အစား၎တုိ႔မိမိကုိယ္ကုိယုံၾကည္မႈရွိေစရန္ မိမိကုိယ္ကုိ အားကုိးတက္ေစရန္ႏွင့္ မိမိ အမွားကုိမိမိဘာသာျပင္ဆင္တတ္ေစရန္ အားေပးသင့္သည္။ တုိက္ရုိက္အမွားျပင္ဆင္ေပးျခင္းသည္ အဆင္သင့္ငါးရွားျပီးေကၽြးသည္ႏွင့္တူပါသည္။ထုိနည္းလမ္းႏွင့္ ပ်ဳိးေထာင္ခံရေသာေက်ာင္းသားသည္ ငါးရွာေပးမည့္သူ (ဆရာ) မရွိပါက အစာငတ္မည္ျဖစ္သည္။သို႔ျဖစ္ပါ၍ ဆရာမ်ားအေနႏွင့္ ေက်ာင္း သားမ်ားကုိ ငါးရွာေပးျခင္းထက္ငါးဖမး္နည္းကုိ သင္ေပးသင့္ပါေၾကာင္း။
သီဟရာဇာ(ျမန္မာ)