ေက်ာင္းတံခါးမ်ားဖြင့္ထားပါ
“ပန္းကေလးမ်ားပြင့္ေတာ့မည္
ဖူးတံဝင့္လို႔ခ်ီ
ေနျခည္မွာေရႊရည္ေလာင္း
ငါတို႔စာသင္ေက်ာင္း” ဆိုတဲ့ ကဗ်ာဆုိသံကိုျပန္လည္ၾကားရၿပီ။
“မိုးစင္စင္လင္းၿပီ။
ျပတင္းမ်ားဖြင့္ထားပါ။
သတင္းစာေန႔စဥ္ၾကည့္ရႈပါ။
သတင္းထူးပါလွ်င္ေျပာပါလား။ ဆိုတဲ့ ဖတ္စာရြတ္ဆိုသံေတြကိုလည္းၾကည္ႏူးဝမ္းေျမာက္ ဖြယ္ ၾကားေနရၿပီ။ ေႏြရာသီမွာ ထီးထီးႀကီးျဖစ္ေနတဲ့ ေက်ာင္းအေဆာက္အအံုေတြဟာဆရာ၊ ဆရာမေတြ၊ ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသားေတြ၊ မိဘေတြနဲ႔ ျပန္လည္အသက္ဝင္ လႈပ္ရွားႏိုးၾကားလွပေနတဲ့ ျမင္ကြင္းတစ္ရပ္ပါပဲ။
ေက်ာင္းရယ္၊ ေခါင္းေလာင္းသံရယ္၊ ဆရာဆရာမေတြစာသင္ေနတဲ့အသံရယ္၊ ေက်ာင္းသူ ေက်ာင္းသားေတြ စာဖတ္ေနတဲ့အသံရယ္၊ ေပ်ာ္ရႊင္စြာကစားေနတဲ့ အသံေတြရယ္ ၾကားလိုက္ ရရင္ေက်ာင္းဆရာတစ္ေယာက္ရဲ႕ရင္ထဲမွာ ၾကည္ႏူးဝမ္းသာမဆံုးျဖစ္ရစၿမဲပါပဲ။ ေႀသာ္- ၂၀၁၅- ၂၀၁၆ပညာသင္ႏွစ္ေတာင္ ျပန္လည္စတင္ေနၿပီ။
အထက္တန္းအဆင့္မွာ အခမဲ့ပညာေရးကို အေကာင္အထည္ေဖာ္လိုက္ေတာ့မိဘေတြ ဝန္ထုပ္ဝန္ပိုးေလွ်ာ့သြားတာေပါ့။ မိဘဆရာအသင္းေၾကး၊ ေက်ာင္းလခ၊ အားကစား၊ စာၾကည့္တိုက္၊ စာေရးကိရိယာေၾကးေတြ မေပးရေတာ့ဘူး။ ျပ႒ာန္းစာအုပ္ဖိုးေတြလည္း မေပးရေတာ့ဘူး။ မိဘေတြအသက္ရႈအမ်ားႀကီးေခ်ာင္သြားတယ္။ အခုလိုေက်ာင္းဖြင့္ရာသီဆို မိဘေတြ ေခါင္းခဲ ၾကရပါတယ္။ကုန္ေဈးႏႈန္းေတြကႀကီး၊ သားသမီးပညာေရးကလည္း အကုန္အက်မ်ားဆုိရင္ မိဘေတြေတာ္ေတာ္ေလး ရုန္းကန္ၾကရတာေပါ့။ေခ်းသူေခ်း၊ ငွားသူငွား၊ ေပါင္သူေပါင္၊ ေရာင္းစ ရာရွိတာေလးေတြ ထုတ္ေရာင္းနဲ႔ ကသီလင္တျုဖစ္ခဲ့ၾကရတယ္။မိဘတစ္ဦးကေျပာပါတယ္။ “က်ဴရွင္ထားရတဲ့စရိတ္ေတာ့ ရွိေသးတယ္” တဲ့ေလ။
ဘာသာရပ္ေတြမွာ အားနည္းတဲ့ေက်ာင္းသားေတြရဲ႕မိဘေတြကလည္း ကိုယ့္သားသမီး စာလိုက္ႏိုင္ေအာင္ဆုိၿပီး ဆရာဆရာမေတြထံအပ္တယ္။ စာေတာ္တဲ့ေက်ာင္းသားမိဘေတြ ကလည္းကိုယ့္သားသမးီ ပိုေတာ္ေအာင္၊ ထူးခၽြန္ေအာင္ဆိုၿပီး ဂိုက္ေတြ၊ဝိုင္းေတြနဲ႔ သင္ၾကတယ္။ တခ်ိဳ႕ဆရာဆရာမေတြကိုယ္တိုင္ကလည္း စားဝတ္ေနေရးနဲ႔ သားသမီးေက်ာင္းစရိတ္အတြက္
အပိုဝင္ေငြရွာၾကရတယ္။ပညာေရး႒ာနကလည္း က်ဳရွင္နဲ႔ပတ္သတ္တဲ့ တိက်တဲ့ညႊန္ၾကား ခ်က္ေတြ၊ စည္းကမ္းေတြ မခ်မွတ္ႏိုင္ဘူးဆိုရင္အေၾကာင္းတရားေတြရွိေနေသးသမွ် က်ဳရွင္ဆို တာေတာ္ေတာ္နဲ႔ေပ်ာက္ဖို႔ မလြယ္ပါေသးပါဘူး။အဲဒီမိဘကဘဲဆက္ေျပာပါတယ္။“အခမဲ့ပညာေရးစနစ္ျဖစ္လာသလို အခမဲ့က်ဴရွင္စနစ္ ျဖစ္လာရင္ေကာင္းမွာပဲ” တဲ့။
“ကေလးေတြ တက္ေရာက္ေနတဲ့အတန္းနဲ႔ ညီညြတ္တဲ့တက္ေျမာက္မႈမရွိရင္မိဘတခ်ိဳ႕က အတန္းတင္ေပးတာကို သေဘာမက်ၾကဘူး”လို႔ ဆရာမႀကီးတစ္ဦးကေျပာပါတယ္။ ၈တန္း စာေမးပြဲမွာအားနည္းတဲ့ဘာသာရပ္ေတြကို ကုစားသင္ၾကားၿပီး ျပန္ေျဖဆိုၾကေတာ့ အားလံုး လာမေျဖၾကေတာ့ဘူးတဲ့။မိဘအလုပ္အကိုင္ေျပာင္းလို႔ လိုက္ပါသြားၾကသူေတြ၊ အရည္ အခ်င္းမမီရင္ အတန္းမတက္ခ်င္ဘူး။ေနာက္ႏွစ္ ဒီအတန္းမွာပဲစာေၾကေအာင္ ျပန္တက္ မယ္ဆိုတဲ့ ေက်ာင္းသားေတြ လာမေျဖၾကဘူးတဲ့။မိဘေတြကိုယ္တိုင္က သူတို႔သားသမီး အရည္အခ်င္းမျပည့္မီလို႔ အတန္းကူးေျပာင္းခြင့္ မရတာကိုသေဘာက်ဆိုပဲ။မတက္ဘဲနဲ႔ အတန္း တက္သြားရင္ အတန္းသာႀကီးသြားမယ္။ ကေလးဦးေႏွာက္ကေတာ့ ႀကံဳလီွသြားႏိုင္တယ္တဲ့။မိဘေတြ ကိုယ္တိုင္ပညာသင္ယူမႈရဲ႕ သေဘာသဘာဝကို နားလည္ၾကေတာ့ ပိုေကာင္းတာေပါ့။ စာေမးပြဲေအာင္တာနဲ႔တတ္တာနဲ႔ တစ္ထပ္တည္းက်မွ ထိေရာက္တဲ့ အရည္အခ်င္းရွိတဲ့ ပညာ ေရးျဖစ္မွာ။
ကၽြန္ေတာ္တို႔ ေျပာေလ့ရွိပါတယ္။အတန္းပညာ၊အတတ္ပညာနဲ႔အသိပညာတို႔ဟာတစ္ထပ္တည္းက်ေနမွပညာေရးရဲ႕ရည္မွန္းခ်က္ေတြ ေအာင္ျမင္ေပါက္ေျမာက္မွာ။အတန္းပညာ ျမင့္မားလာတာနဲ႔အမွ် အတတ္ပညာကလည္း တုိုးတက္လာရမယ္။ အတတ္ပညာတိုးတက္လာ တာနဲ႔အမွ်ဖြံ႕ျဖိဳးလာရမွာျဖစ္ပါတယ္။ အတန္းပညာ၊ အတတ္ပညာနဲ႔ အသိပညာတို႔ ၃ဘက္၃တန္ ဟန္ခ်က္ညီေနမွ အခ်ိဳးက် က်ညီမွ်ေနမွ ပညာေရးဖြံ႔ျဖိဳးတိုးတက္မႈဟာ အားေကာင္းေမာင္းသန္ ျဖစ္လာမွာပါ။
၄တန္းနဲ႔ ၈တန္းမွာ ျပန္လည္ကုစားသင္ၾကားၿပီးျပန္လည္စစ္ေဆးအတန္းကူးေျပာင္းရာမွာ အရည္အေသြးမျပည့္မီတဲ့ ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသားေတြကိုအတန္းတင္မေပးခဲ့ေၾကာင္း သိရပါ တယ္။ မေအာင္မရွိ ငါ့တပည့္ဆုိတဲ့ ေခတ္ကုန္ၿပီထင္ပါရဲ႕။
အတန္းထဲမွာတတ္ေအာင္သင္၊ ျပတ္ေအာင္သင္မယ္ဆိုရင္မေအာင္တဲ့ ေက်ာင္းသားဆုိ တာ အနည္းအက်ဥ္းပဲရွိေတာ့မွာပါ။ ဒီႏွစ္ ၄တန္း ၈တန္းေအာင္ခ်က္ေတြကိုနမူနာယူေစခ်င္ ပါ တယ္။ ေနာင္ႏွစ္ေတြမွာအခန္းဆံုးစစ္ေဆးျခင္းတုိ႔၊ ျပန္လည္ကုစားသင္ၾကားျခင္းတို႔ဆိုတာေတြရွိခ်င္မွရွိေတာ့မွာ။ ေက်ာင္းတြင္းစစ္စာေမးပြဲေတြလည္း ျပန္လည္က်င့္သံုးလာႏိုင္တယ္။ေနာက္ ေၾကာင္းျပန္လွည့္မွာလားလို႔ ေမးစရာပါ။ အေကာင္းဆံုးျဖစ္ေအာင္ေတာ့ အျမဲတမ္းၾကိဳးစားေဆာင္ရြက္ေနတယ္ဆိုတာေတာ့ ေသခ်ာပါတယ္။
၂၀၁၅-၂၀၁၆ပညာသင္ႏွစ္၊ပညာေရးက႑အသီးသီးမွာတိုးတက္မႈေတြရွိလာေၾကာင္းၾကားသိဖတ္မွတ္ေနရတယ္။ပညာေရးက႑အတြက္ယခင္ႏွစ္မ်ားထက္လ်ာထားဘတ္ဂ်က္တိုးျမွင့္တဲ့ အေၾကာင္း၊ အခမဲ့ပညာေရးစနစ္သတ္မွတ္ျပ႒ာန္းတဲ့အတြက္ ေက်ာင္းေနအရြယ္ကေလးမ်ားေက်ာင္းေနႏႈန္း ျမင့္တက္လာေၾကာင္း၊ အထက္တန္း၊ အလယ္တန္း၊ မူလတန္းေက်ာင္းသား ဦးေရစုစုေပါင္းဟာ၉သန္းဝန္းက်င္ျဖစ္လာေၾကာင္း ေက်ာင္းအဆင့္တိုးျမွင့္မႈမ်ားကို စနစ္တက် ေဆာင္ရြက္ေနတဲ့အတြက္အေျခခံပညာေက်ာင္းဦးေရ တိုးတက္မ်ားျပားလာေၾကာင္း၊ အေျခခံ ပညာဆရာဆရာမဦးေရ ၄သိန္းေက်ာ္အထိတိုးျမွင့္ခန္႔ထားႏိုင္ခဲ့ေၾကာင္း၊ ဥပဓိရုပ္ေကာင္းမြန္တဲ့ ေက်ာင္းအေဆာက္အအံုေတြ၊ ရံုးအေဆာက္အအံုေတြတိုးခ်ဲ႕ေဆာက္လုပ္ေပးႏိုင္ခဲ့ေၾကာင္း၊ ပုဂၢလိကေက်ာင္းမ်ား တိုးခ်ဲ႕ဖြင့္လွစ္ေပးႏိုင္ခဲ့ေၾကာင္းစတဲ့ေအာင္ျမင္တိုးတက္မႈ အသီးသီးကို ေတြ႔ျမင္ေနရပါတယ္။ထူးခၽြန္ထက္ျမက္တဲ့ ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသားေတြကိုလည္း ျပည္တြင္း တြင္မက ျပည္ပႏိုင္ငံမ်ားမွာအဆင့့္ျမင့္ပညာေရး သင္ယူႏိုင္ေရးအတြက္ ေဆာင္ရြက္ေပး လွ်က္ရွိ ပါတယ္။ လူငယ္မ်ားစိတ္ဓာတ္ေရးရာျမင့္မားေစဖို႕၊ အမ်ားအက်ိဳးေဆာင္ရြက္တတ္ေစဖို႔ အေျခခံ ပညာေက်ာင္းမ်ားမွာကင္းေထာက္လႈပ္ရွားမႈမ်ား ျပန္လည္ဖြဲ႕စည္း လုပ္ေဆာင္ေနၾကပါၿပီ။ တကၠသိုလ္မ်ားမွာလည္းဖြဲ႕စည္းႏိုင္ေရးစီစဥ္ေနပါတယ္။
အေျခခံပညာမွာ KG + 5:4:3 စနစ္က်င့္သံုးအေကာင္အထည္ေဖာ္ႏိုင္ေရးအတြက္လည္းႀကိဳးစားေဆာင္ရြက္ေနၾကပါတယ္။ ပညာေရးအရည္အေသြးအာမခံမႈကို ျဖစ္ေစမယ့္ အဆင့္အ လိုက္သင္ရိုးညႊန္းတမ္းမ်ားကိုလည္းစနစ္တက် ျပဳစုေရးဆြဲေနေၾကာင္း သိရပါတယ္။ တာဝန္ရွိ သူေတြဟာ အေကာင္းဆံုးလုပ္ေဆာင္ေနၾကတာပါ။ပညာေရးက ထုထည္ႀကီးမားေတာ့ အေရြ႕ေႏွးတယ္လို႔ ထင္ၾကတာေပါ့။
အေျခခံပညာမွာ အခမဲ့ပညာေရးစနစ္ က်င့္သံုးလိုက္တဲ့အတြက္ေငြေရးေၾကးေရးနဲ႔ပတ္ သတ္ၿပီးအတိုင္းအတာေတြ အေတာ္သက္သာသြားမွာျဖစ္ပါတယ္။ ျပ႒ာန္းစာအုပ္တန္ဖိုးအေပၚသယ္ယူပို႔ေဆာင္ခဆိုၿပီး ေဈးတင္ေရာင္းတဲ့အတြက္ တိုင္တန္းမႈေတြ၊ ျပ႒ာန္းစာအုပ္အပိုေတြကိုျပင္ပေဈးကြက္မွာေရာင္းစားလို႔ တိုင္တန္းမႈေတြ၊ မိဘဆရာအသင္းေၾကးေတြ၊ စာအုပ္ဖိုးေတြ မေတာင္းေပမယ့္၊တံံံျမက္စည္းဖိုး၊ ေသာက္ေရသန္႔ဖိုးေတြ ေကာက္ခံတဲ့အတြက္ တိုင္တန္းမႈေတြ ႏွစ္စဥ္ႀကံဳေတြ႔ရတတ္ပါတယ္။ဒီႏွစ္ေတာ့ ဒီျပႆနာေတြ မရွိွွႏိုင္ေတာ့ပါဘူး။
အခမဲ့ ပညာေရးျဖစ္တဲ့အတြက္ မိဘဆရာအသင္းရန္ပံုေငြဆုိတာရွိပါဦးမလားလို႔ ေမးတဲ့ မိဘေတြရွိပါတယ္။ ေက်ာင္းမွာရန္ပံုေငြမရွိဘဲနဲ႔ ေက်ာင္းဖြံ႕႔ၿဖိဳးေရးလုပ္ငန္းေတြတိုးတက္ေအာင္ ဘယ္လိုလုပ္မွာလဲလို႔ စိုးရိမ္တဲ့မိဘေတြလည္းေတြ႕ရပါတယ္။ ပူပင္စရာျဖစ္ေပမယ့္စိုးရိမ္စရာ ေတာ့မလိုပါ။ ပညာေရးအတြက္ လွဴခ်င္တဲ့မိဘေတြ၊ ေစတနာရွိတဲ့အလွဴရွင္ေတြရွိပါတယ္။ေငြေၾကးလွဴမယ့္ မိဘေတြ၊ ပစၥည္းပစၥယလွဴမယ့္ မိဘေတြ၊ လုပ္အားလွဴမယ့္ ေစတနာရွင္ေတြ ရွိပါတယ္။
မိဘဆရာအသင္းဘက္ကသာ လွဴဒါန္းမႈေတြကို စနစ္တက်လက္ခံမယ္၊စနစ္တက်သံုးစြဲ မယ္၊ သံုးစြဲမႈေတြကလည္းထိေရာက္မယ္၊ ထင္သာျမင္သာရွိမယ္ဆိုရင္ ေငြေၾကးအလွဴ ရွင္ေတြ လည္းေရာက္လာမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေက်ာင္းကိုဥပဓိရုပ္ေကာင္းေအာင္ႀကိဳးစားပါ။ ဝန္းက်င္ ေကာင္းနဲ႔ျပည့္စံုတဲ့ ေက်ာင္းျဖစ္ပါေစ၊ ဆရာဆရာမေတြ ေစတနာထားပါ။ ေက်ာင္းသားေက်ာင္းသူေတြက စည္းကမ္းရွိၿပီးႀကိဳးစားၾကပါ။ မိဘေတြ ကူူညီပါ။ ရပ္ရြာအဖြဲ႔အစည္းေတြကပံ့ပိုးေပးပါ။ အဆင့္ျမင့္ ၿပီးအရည္အေသြးျပည့္ဝတဲ့ပညာေရးျဖစ္ဖို႔ အားလံုးမွာတာဝန္ရွိပါတယ္။ ကူညီပံ့ပိုးသူမ်ားေက်ာင္း သားမ်ားကို ႀကိဳဆိုဖို႔ေက်ာင္းတံခါးမ်ားဖြင့္ထားေပးႏိုင္ၾကပါေစ။